Om bacteriegroei in koelwater te voorkomen worden biociden gebruikt. Open circulatiekoelsystemen lozen dit water (direct of na een vorm van zuivering) op het oppervlaktewater.
Rijkswaterstaat (RWS) heeft onderzocht welke en hoeveel biociden hierbij worden gebruikt voor koelsystemen lozend op Rijkswater. In het RWS-rapport staat ook welke maatregelen en technieken helpen om de lozing van biociden en andere toegevoegde hulpstoffen te voorkomen.
Oxidatieve biociden zijn de meest gebruikte werkzame stoffen
De auteurs hebben 17 bedrijven onderzocht in de sectoren chemie, metaal en datacenters. De meeste bedrijven gebruiken het ‘oxidatieve’ biocide natriumhypochloriet (chloorbleekloog). Een enkele keer in combinatie met het oxidatieve biocide BCDMH of met waterstofperoxide en perazijnzuur. Hiernaast gebruiken sommige bedrijven ‘niet-oxidatieve’ biociden: glutaaraldehyde, verschillende isothiazolen (CMIT/MIT, BIT en MIT) en DBNPA.
Gebruikte hoeveelheden variëren sterk
De gebruikte hoeveelheden natriumhypochloriet (uitgedrukt als gedoseerd chloor) zijn per bedrijf vaak enkele duizenden kg/jaar. Wel varieert de hoeveelheid sterk per koelsysteem. Van 22 kg/jaar bij een metaalbedrijf tot 10.166 kg/jaar bij een datacenter. Voor de andere werkzame stoffen is de gebruikte hoeveelheid meestal minder dan 100 kg/jaar. Behalve voor DBNPA (209 kg/jaar) en voor waterstofperoxide (800 kg/jaar) Beiden bij een chemiebedrijf.
Niet-oxidatieve biociden na lozing langere tijd toxisch
In het onderzoek is ook informatie uit 1999 opgenomen over de toxiciteit van het te lozen spuiwater van circulatiekoelsystemen. Het onderzoek laat zien dat bij shock-dosering de concentraties vrij chloor snel teruglopen in de tijd. Bij natriumhypochloriet bleken hierbij ook andere factoren een rol te spelen, bijvoorbeeld verdamping van waterstofhypochloriet. Bij niet-oxidatieve biociden blijft de toxiciteit langere tijd in stand. De lozingen hiervan blijken in het algemeen vaak acuut toxische eigenschappen te vertonen.
RWS beveelt aan officiële normen af te leiden
Volgens RWS is het wenselijk dat er officiële normen worden afgeleid voor niet-oxidatieve biociden. De in de praktijk gehanteerde normen zijn matig onderbouwd. RWS roept vergunningverleners op om aandacht te besteden aan het vermijden van norm-opvulling voor niet-oxidatieve biociden in oppervlaktewater. Het rapport geeft opties voor maatregelen om de hoeveelheid gebruikte biociden en andere hulpstoffen voor koelwater terug te brengen.