Uit Scandinavisch onderzoek blijkt dat het risico op doorvergiftiging van het rodenticide alpha-chloralose groter is dan verwacht. Directe aanleiding voor dit onderzoek was de toename van mogelijk vergiftigde katten in Noorwegen, Zweden en Finland.
Toename gebruik alpha-chloralose
In Scandinavische landen is er de afgelopen jaren een sterke toename van het gebruik van middelen met de werkzame stof alpha-chloralose om muizen te bestrijden. Dat komt omdat het gebruik van reguliere middelen op basis van antistollingseigenschappen door Europese regelgeving aan banden is gelegd.
Tegelijk meer meldingen van doorvergiftiging
Tegelijk met de toename van middelen met alpha-chloralose, werden ook meer meldingen gedaan van mogelijke doorvergiftiging in katten. De Scandinavische landen hebben naar aanleiding hiervan de gebruiksvoorschriften van middelen met alpha-chloralose als werkzame stof aangescherpt. Daarnaast zijn diverse projecten gestart om de doorvergiftiging van alpha-chloralose in katten te onderzoeken.
Resultaten onderzoek in strijd met aannames beoordelingsrapport uit 2009
Het gebruik van alpha-chloralose in rodenticiden is sinds 2009 toegestaan onder de Europese Biocidenverordening (BPR). Het beoordelingsrapport concludeerde toen dat het risico op doorvergiftiging verwaarloosbaar is. Argumenten hiervoor waren dat het middel alleen binnen wordt gebruikt en dat bioaccumulatie van de stof in dieren onwaarschijnlijk is. Door de snelle verdovende werking zouden muizen er maar weinig van binnenkrijgen en zich nog maar beperkt kunnen verplaatsen.
De resultaten van het Scandinavische onderzoek spreken deze aannames op meerdere punten tegen. De tijd tussen het eten van het aas en de daadwerkelijke immobilisatie van de muis is lang genoeg om een gebouw te verlaten. Bedwelmde muizen vormen een makkelijke prooi en hebben dus een grotere kans om te worden opgegeten door katten of andere roofdieren. Ook bleken muizen grotere hoeveelheden aas te eten dan aangenomen en dus hogere concentraties van de werkzame stof te bevatten.
Aanbevelingen en maatregelen
De gevoeligheid van diersoorten voor alpha-chloralose verschilt. Katten zijn relatief gevoelig en vertonen al bij lage doses vergiftigingsverschijnselen. De onderzoekers stellen dat ook het risico op doorvergiftiging van in het wild levende predatoren zoals roofvogels beoordeeld moet worden.
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten stond de toepassing van alpha-chloralose in rodenticiden op de agenda van de CA-meeting van 3 en 4 oktober 2022. Een kort verslag hiervan is eerder verschenen in onze nieuwsbrief.