Op woensdag 28 juni 2023 organiseerde het Kennisnetwerk Biociden een bijeenkomst over legionellabestrijding in natte koeltorens. Natte koeltorens worden gebruikt voor klimaatbeheersing in gebouwen en voor warmteafvoer bij industriële processen. Sprekers van de branchevereniging Water Alliance, het Ctgb College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden), het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en Rijkswaterstaat zorgden voor informatieve en interessante presentaties.

In natte koeltorens worden biociden gebruikt om biologische groei tegen te gaan en om legionella te voorkomen. Dat is belangrijk voor zowel de werking van de koeltoren als voor de volksgezondheid.

Dave van Harten, Matthijs Westerlaken en Kevin Kanters spraken namens Water Alliance over de techniek van natte koeltorens. Hoe kun je in het ontwerp van de koeltoren maatregelen nemen om te zorgen dat het water zo min mogelijk behandeld hoeft te worden? Ook moet rekening gehouden worden met het gebruikte koelwater. De sprekers gingen in op welke typen biociden er gebruikt kunnen worden en stonden kort stil bij alternatieven. Verder spraken ze over de wettelijke verplichting van legionellapreventie. En hoe belangrijk goed beheer en procesbewaking van natte koeltorens zijn om infecties met legionella te voorkomen.

Biociden voor gebruik in natte koeltorens

Jan Willem Andriessen van het Ctgb College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden) gaf informatie over biociden in het algemeen en specifiek voor legionellabestrijding. Ook ging hij verder in op de wetgeving, de toelatingsprocedures, de risicobeoordelingen, de werkzaamheidseisen en de veiligheidsvoorschriften voor biociden. In Nederland mogen alleen toegelaten koelwaterconserveermiddelen (PT11) gebruikt worden. Deze toegelaten middelen zijn veilig en werkzaam als mensen ze gebruiken volgens het voorschrift. Jan Willem vertelde hoe belangrijk gedegen vakkennis is voor het juist toepassen van dergelijke biociden.

Gezondheidsrisico’s legionella

Daphne Reukers van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) illustreerde met een aantal praktijkvoorbeelden de gezondheidsrisico’s van legionella door natte koeltorens. Natte koeltorens zijn een belangrijke bron van legionellose (ziekte door legionella). Daphne stond stil bij de oorzaken van legionella-uitbraken door natte koeltorens. Denk bijvoorbeeld aan gebrekkig onderhoud en het opstarten van een koeltoren na stilstand. Maar ook aan gebrek aan deskundigheid, soms samen met ongunstige weersomstandigheden of omgevingsfactoren. Daphne legde uit hoe bronopsporing in zijn werk gaat. En ze legde uit hoe dit helpt bij het voorkomen van verdere verspreiding van legionella. Ze benadrukte daarom ook het belang van registratie van natte koeltorens. Burgers, bedrijven en instellingen kunnen natte koeltorens melden in de Natte koeltorenkaart in Atlas Leefomgeving. Daarna controleert de omgevingsdienst deze meldingen.

Milieuaspecten

De laatste spreker was Jan Rullens van Rijkswaterstaat. Hij lichtte toe wat je vanuit vergunningverlening zou kunnen doen om het gebruik van chemicaliën in natte koeltorens te verminderen. Wanneer er minder chemicaliën worden gebruikt, komen er ook minder chemicaliën in het milieu als er koelwater wordt gespuid. Jan legde uit hoe belangrijk een goede voorbehandeling is. En hij ging in op een combinatie van bestaande technieken om het gebruik van chemicaliën in natte koeltorens te verminderen en alternatieve zogenaamde poortwachtertechnieken.

Afsluiting

Na de presentaties was het tijd voor de paneldiscussie met alle sprekers. Er waren deelnemers aanwezig vanuit verschillende sectoren. Dit zorgde voor veel interactie en levendige discussies. Tijdens de afsluitende borrel konden mensen verder discussiëren.